Лакацыі → Лакацыя:

в. Тонеж, Лельчыцкі раён (Тонежский c/c), Гомельская вобласць, Беларусь

Поўная назва

в. Тонеж, Лельчыцкі раён (Тонежский c/c), Гомельская вобласць, Беларусь

Катэгорыя

вёска

Тып паселішча

в.

Карта

Назва BE

Тонеж

Назва RU

Тонеж

Назва INTL

Toniež

Інфармацыя

Вёска Тонеж здаўна славілася як "самая песенная на Палессі”: у 1932 годзе тут працавала Палеская комплексная экспедыцыя Акадэміі навук СССР і БССР (фальклорную групу ўзначалілі М. Грынблат і З. Эвальд).

У Тонежы святкуюць Каляды, Засеўкі, Троіцу (завіваюць бярозкі, водзяць карагоды), Зажынкі, Дажынкі. Калядуюць 7 студзеня, бо 6-га падчас вайны вёска была спалена. Лёс Тонежа лёг у аснову сюжэта фільма “Ідзі і глядзі”. Загінуўшым аднавяскоўцам быў пастаўлены помнік, пасля вайны на 9 мая жанчыны збіраліся ля яго і галасілі. Традыцыя затухала са смерцю жанчын, чые родныя тады загінулі, і зусім спынілася са смерцю Ганны Вянгуры, выдатнай песенніцы. Фактычна гэта традыцыя аднаго пасляваеннага пакалення.

Latitude

51.8284118

Longitude

27.7981135

Краіна

• Беларусь

Вобласць/ваяводзтва

• Гомельская вобласць, Беларусь

Раён/павет

• Лельчыцкі раён, Гомельская вобласць, Беларусь

Савет/гміна

• Тонежский, Лельчыцкі раён, Гомельская вобласць, Беларусь

Код/СОАТО

3228856081.0000

Аўдыётэка 12 (праз поле „Звязаныя лакацыі“)

1. 1981 - Musical atlas. Bielorussie: Musical Folklore of the Byelorussian Polessye. [грампласцінка]
2. 1990 - Беларускі музычны фальклор (2 LP) [грампласцінка]
3. 2006 - Authentic music from Belarus. Kaliady. Part I / Аўтэнтычная музыка Беларусі. Каляды. Ч. 1 [аўдыё-CD]
4. 2006 - Галасы стагоддзяў - Піліпаўскія песні + Сцяпан Дубейка (в. Тонеж) [радыё]
5. 2007 - Authentic music from Belarus. Kaliady. Part II / Аўтэнтычная музыка Беларусі. Каляды. Ч.2 [аўдыё-CD]
6. 2007 - Фонахрэстаматыя. Дыск 4. Палессе Ч. I - каляндарна-абрадавыя і сямейна-абрадавыя песні [аўдыё-CD]
7. 2007 - Фонахрэстаматыя. Дыск 5. Палессе Ч. II - Пазаабрадавыя песні [аўдыё-CD]
8. 2014 - Białoruś - Śpiewy obrzędowe / Śpiewy z kołchozów [аўдыё-CD]
9. 2014 - Юлія Літвінава і Васіль Грынь - «Дарожанька» [аўдыё-CD]
10. 2016 - Архіў Уладзіміра Журовіча [інтэрнэт]
11. 2016 - Рада - Мне ня спіцца [аўдыё-CD]
12. 2018 - Tradycyja. Мужчынская традыцыя спеву [аўдыё-CD]

Відэатэка 8 (праз поле „Звязаныя лакацыі“)

1. 1972 - Палескія калядкі [дак. фільм]
2. 1977 - Тонежские бабы [дак. фільм]
3. 2002 - ''А я песню свою допою'' (фільм пра З. Я. Мажэйка) [перадача]
4. 2016 - The Songs of Old Europe – Ancient Belarusian Folk Songs / Песні старой Еўропы - старажытныя беларускія народныя песні ...
5. 2016 - Аўтаспынам па Беларусі — Як на Палессі шаптухі ад рожы лечаць [перадача]
6. 2018 - Пятро Цалка — Гуканне вясны [лекцыі, майстар-класы]
7. 2019 - Жывая культура — Абрад гукання вясны "Чырачка" [перадача]
8. 2020 - Код предків / Ancestral Code [дак. фільм]

Калектывы 2 (праз поле „Звязаныя лакацыі“)

1. "Таняжанка", народны фальлорны калектыў, в. Тонеж Лельчыцкага р. (в. Тонеж, Лельчыцкі раён)
2. Этнаграфічны гурт вёскі Тонеж, Лельчыцкі р-н (в. Тонеж, Лельчыцкі раён)

Выданні 4 (праз поле „Звязаныя лакацыі“)

1. 1971 - Можейко З. Песенная культура белорусского Полесья. Село Тонеж / рэд. Е.В. Гиппиус. Минск: Наука и техника, 1971. 264 с...
2. 2009 - Вярэніч В. Л., Палескі архіў: лінгвістычныя, этнаграфічныя і гістарычныя матэрыялы, Мінск, выдавец ІП Вараксін А. Н., ...
3. 2018 - Мужчынская традыцыя спеву, CD [CD]
4. 2021 - Беларускі строй. Каталог традыцыйнага адзення на Беларусі канца ХІХ — пачатку ХХ стагоддзяў па рэгіёнах. З калекцыі гу...

Персаналіі 12 (праз поле „Звязаныя лакацыі (месца паходжання, працы)“)

1. Вянгура Ганна Паўлаўна / 1912, в. Тонеж, Лельчыцкі раён
2. Дарашэвіч Хрысціна / 1915, в. Тонеж, Лельчыцкі раён
3. Дрынеўскі Міхаіл Паўлавіч
4. Дубейка Марыя / 1929, в. Тонеж, Лельчыцкі раён
5. Дубейка Сцяпан / 1931, в. Тонеж, Лельчыцкі раён
6. Забаўка Лізавета / 1902, в. Тонеж, Лельчыцкі раён
7. Прыбалавец Галіна Трафімаўна / 1934, в. Тонеж, Лельчыцкі раён
8. Пятрова Серафіма / 1926, в. Тонеж, Лельчыцкі раён
9. Раўкоўская Варвара / 1904, в. Тонеж, Лельчыцкі раён
10. Сафонава Таццяна / 1906, в. Тонеж, Лельчыцкі раён
11. Таргоня Аксіння / в. Тонеж, Лельчыцкі раён
12. Ярмоліч Ноня / 1914, в. Тонеж, Лельчыцкі раён

Прэса 23 (праз поле „Звязаныя лакацыі“)

1. 2014.03.04 — Абрад "Чырачка" в. Тонеж Лельчыцкага раёна 2 сакавіка 2014 г. / Інвентар НКС / livingheritage.by
2. 2014.03.08 — Ой ты, чырачка-пташачка! / Культура — штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
3. 2014.03.15 — Ёсць што паказаць. Іншая справа — як... / Культура — штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
4. 2014.03.15 — Турпатэнцыял абрадаў: а ці ёсць ён? / Культура — штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
5. 2015.01.17 — “Пахаванне стралы” ў... Афрыцы? / Культура — штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
6. 2016.02.06 — Шлях “Чырачкі” / Культура — штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
7. 2016.04.27 — Этнавандроўкі ў глыбінку / СБ. Беларусь сегодня / Советская Белоруссия / Рабочий
8. 2016.05.01 — «Каменныя дзевачкі» Палесся / Belsat / Белсат — тэлеканал
9. 2016.05.21 — Са статусам і без / Культура — штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
10. 2016.08.05 — ВІНШУЕМ з атрыманнем статусу гісторыка-культурнай каштоўнасці! / Інвентар НКС / livingheritage.by
11. 2016.08.13 — Плюс 35 за 4 гады У Беларусі афіцыйна паболела каштоўнасцяў / Культура — штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
12. 2016.09.10 — Этнавандроўка ў бібліятэчную ноч / Газета "Новы Час" (novychas.by)
13. 2017.02.27 — Масленку паводле старадаўніх абрадаў адсвяткавалі на Тураўшчыне (фота, відэа) / Газета "Новы Час" (novychas.by)
14. 2017.02.27 — Старажытная і сучасная “Чырачка” / Інвентар НКС / livingheritage.by
15. 2017.03.03 — Абрад, што дорыць радасць і здароўе на ўвесь год / Газета "Звязда" (zviazda.by)
16. 2017.05.01 — «Вытокі» музычна-турыстычнага сезону ў Верхнім горадзе / Газета "Новы Час" (novychas.by)
17. 2018.03.20 — Спеўная традыцыя беларускіх мужчын / Газета "Новы Час" (novychas.by)
18. 2019.03.06 — На гару, вітаць «Чырачку» / "Літаратура і мастацтва", газета
19. 2019.04.05 — Ручнік як дарога да неба / "Літаратура і мастацтва", газета
20. 2019.04.06 — Навошта на вяселлі ёлка і свечы? / Газета "Новы Час" (novychas.by)
21. 2019.09.28 — Распытаць старажылаў — напісаць сцэнар / Культура — штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
22. 2020.03.07 — В Тонеже позвали весну и «отомкнули» землю праздником «Чырачка» / СБ. Беларусь сегодня / Советская Белоруссия / ...
23. 2020.11.28 — Як упрыгожвалі ёлку на вяселлі / Культура — штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета

Артыкулы 5 (праз поле „Звязаныя лакацыі“)

1. 1968 - Мажэйка З. Я. Жніўная песня беларускага Палесся // Весці Акадэміі навук БССР. Серыя грамадскіх навук. №2 — Мінск : АН ...
2. 2015 - Варфаламеева, Т. Спеўнае выканальніцтва беларускага Палесся / Т. Варфаламеева // Музычная культура Беларусі і свету: т...
3. 2015 - Лешкевич, Е. И. Масленичный обряд «Чырачка» в деревне Тонеж Лельчицкого района Гомельской области / Е. И. Лешкевич // ...
4. 2017 - Бярковіч Т.Л. Малавядомыя старонкі экспедыцыйна-палявой дзейнасці Лідзіі Саулаўны Мухарынскай / Т.Л. Бярковіч // Весці...
5. 2017 - Лешкевич, Е. И. Белорусский масленичный обряд «Чырачка»: аутентичный вариант и реконструкция / Е. И. Лешкевич // Фальс...

Элементы НКС 1 (праз поле „Арэол распаўсюду“)

1. Абрад гукання вясны “Чырачка” ў аграгарадку Тонеж Лельчыцкага раёна Гомельскай вобласці

Фальклор 24 (праз поле „Месца паходжання“)

1. Вдарыло да сухая вэсно / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
2. Да вуступала, ох, да цёмна хмара / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
3. Добры тому хто вечэрок не знае, по ночы не ходзіць, ножак не збівае / песня, аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
4. Касіў козак сено / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
5. Косіў козак сена як була погода / песня, тэкст,відэа — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
6. На турецкіх полях / песня, тэкст — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
7. На турецкіх полях / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
8. Накідай, матко, дрова / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
9. О-го-го коза же, о-го-го сера / песня, аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
10. Ой Божэ, Божэ я што ехала любая мая жынко (бяседная) / песня, аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
11. Ой ты бабочко, стара галочко / песня, аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
12. Ой ты ж туман да туманочок / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
13. Ой, пойду я під ліпоньку / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
14. Ой, ты, мамка-вішня / песня, тэкст,аўдыё,ноты — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
15. Ох, пойду ж я да цёмным лесом / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
16. По-над цёмным лесом, стояла там ізба, у той маленькой ізбушке жыла адна ўдава (партызанская балада) / песня, аўдыё — в. Тонеж...
17. Посею гурочкі / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
18. Таечка / песня, тэкст,відэа,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
19. Ці дома-дома сам пан господар / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
20. Ці дома-дома, сам пан-господар / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
21. Чужы дзеўкі як ягодкі / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
22. Што то братцы да за дзерэво (вясельная, свату, пра пчол) / песня, аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
23. Як пайду я цёмным лесам / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён
24. Як пайду я цёмным лесам / песня, тэкст,аўдыё — в. Тонеж, Лельчыцкі раён