Вокладка

Анатацыя

У манаграфіі раскрываюцца песенна-гульнявыя дзеі перыяду сонцавароту ("Ваджэнне Казы", "Жаніцьба Цярэшкі", "Яшчар", "Барана"), якія ўваходзяць у гукавую прастору "песеннага календара" і належаць да найбольш глыбінных у этнамузычнай традыцыі беларусаў. Упершыню прадпрымаецца тэарэтычнае асэнсаванне музычнага механізма каляндарна замацаванай гульні архаічнага генезісу і выяўляюцца сістэмна значныя ўніверсаліі гульнявога меласу.

Кніга адрасавана спецыялістам-этнамузыколагам, этнафілолагам, этнографам, культуролагам, выкладчыкам і студэнтам музычных і агульнагуманітарных ВНУ, шырокаму колу чытачоў, якія цікавяцца пытаннямі этнамузычнай культуры беларусаў, яе гісторыяй і сучаснасцю.

Заўвагі

На першай старонцы вокладкі: абрад калядавання ў выкананні фальклорнага калектыву з пасёлка Мір Баранавіцкага раёна Брэсцкай вобласці. 20 снежня 1993 г. Фота Я. Казюлі. Архіўныя фонды БелТА (№ 17479).

Змест

Уводзіны — 3

Глава I. Песенна-гульнявыя дзеі ў каляндарна-земляробчай культуры Беларусі як аб’ект вывучэння —7
1.1. Каляндарна прымеркаваныя песенна-гульнявыя дзеі ў святле праблемы рытуальнай гульні —7
1.2. Антынарматыўнае, карнавальнае, смехавое ў святочна-абрадавым комплексе перыяду сонцавароту — 14
1.2.1. Гульнявыя праявы ў рытуалах зімовага сонцавароту — 14
1.2.2. Гульнявыя праявы ў рытуалах летняга сонцавароту — 22
1.3. Да пытання «песенна-гульнявой прасторы» і механізмаў яе ўтварэння — 35

Глава II. Песенна-гульнявыя дзеі каляднага перыяду: формы меласу ў аспекце гетэратопіі абрадавай песеннай прасторы — 40
2.1. Напевы «Ваджэння Казы» — 40
2.2. Напевы «Жаніцьбы Цярэшкі» — 55

Глава III. «Яшчар» як песенна-гульнявая дзея зімовага перыяду — 61
3.1. Сезонная прыналежнасць, структура, сімволіка, семантыка — 61
3.2. Характар праламлення прынцыпу гульнявой апазіцыйнасці ў напевах — 69

Заключэнне — 79
Спіс выкарыстаных крыніц — 81
Дадатак 1. Карты — 92
Дадатак 2. Этнаграфічныя апісанні і нотныя прыклады — 95
Каментарыі да расказаў і напеваў — 159
Змест кампакт-дыска — 165

Звязаныя лакацыі

Гэта кэшаваныя старонка. Апошняя сінхранізацыя з базай - 17.11.2025 15:50:36

Маеце пытанне ці заўвагу? Напішыце ў каментары. Звяртаем увагу, што каментары са спасылкамі і ад неаўтарызаваных аўтараў прэмадэруюцца.

Відэакурсы па этнаграфіі

Самы час вучыцца анлайн! Нашы відэакурсы размешчаны на адукацыйнай платформе Stepik.org і акрамя відэа утрымліваюць праверачныя тэсты для самакантролю.

Запісацца

Выкладчык: Уладзімір Лобач

Аб’ём: 70 урокаў, 14 гадзін відэа, 127 тэставых пытанняў

Курс прапануе паглыбленае азнаямленне з этнічнай гісторыяй і этнакультурнай спецыфікай Беларусі. Прадстаўлены лекцыі па раздзелах і тэмах вучэбнай праграмы "Этнаграфія Беларусі", якая выкладаецца аўтарам у Полацкім дзяржаўным універсітэце.

Запісацца

Выкладчык: Зміцер Скварчэўскі

Аб’ём: 13 урокаў, 2 гадзіны відэа, 100 тэставых пытанняў

Сярод разнастайных аспектаў беларускай міфалогіі, прадметам курсу абраны персанажны код: боствы, духі, дэманічныя істоты, героі і т.п.