Аўдыётэка → Аўдыё выданне:
Музычныя традыцыі Масленіцы Беларускага Падняпроўя

Вокладка

Дзе паслухаць

Апісанне

Музычныя традыцыі Масленіцы Беларускага Падняпроўя [Гуказапіс] : фонаархіў этнамузыкі Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі : экспедыцыйна-палявыя фоназапісы 1960―2000-х гг. / складальнік Васіліна Прыбылова ; рэстаўрацыя гуказапісаў Сяргея Багданава

1 гук. дыск (48 хвіл 23 сек) ; 12 см, у кантэйнеры
Суправадж. матэрыял: укладыш (12 с.). Тэкст на ўкладышы паралельна на беларускай, англійскай мовах. Укладыш змяшчае арэалы масленічных напеваў, тэксты і ноты песен.

Экспедыцыі пад кіраўніцтвам Л. П. Касцюкавец (1―7, 10―11, 15―26), І. Д. Назінай (14), Т. Л. Канстанцінавай (8, 9, 12, 13)

Анатацыя

Абрадавыя песні Масленіцы - жывая з'ява нашай сучаснасці, вялікая частка каляндарна- песеннай традыцыі ўсяго басейна верхняга цячэння Дняпра.

У земляробчым абрадавым календары Беларускага Падняпроўя песенны комплекс Масленіцы адкрывае веснавы сезон. Выкананне масленічных песень і найгрышаў, абрадавых (“як на качэлях катаюцца”, “як калышуцца”, “як калодку чапляюць”, “як вясну гукаюць”, “гукалле”) і прымеркаваных да перыяду святкавання Масленіцы (лірычныя, скочныя, жартоўныя прыпеўкі), прыпадае на масленічны тыдзень, які папярэднічае перыяду Вялікага посту.

Усе класы напеваў Масленіцы знайшлі адбітак у калекцыі, музычны матэрыял якой тэрытарыяльна ахапіў усходні рэгіён Беларусі і некаторыя сумежныя тэрыторыі Пскоўшчыны. Фонакалекцыя прадстаўляе асноўныя, замацаваныя ў сістэме фальклорнага песеннага меласу Беларускага Падняпроўя напевы, якія размяркоўваюцца ў некалькі тэрытарыяльна адасобленых тыпалагічных груп.

Стыль масленічных гучанняў пскоўска-смаденска-віцебскага арэала прадстаўпены на дыску ўзорамі з.інцыпітам “А мы Масленіцу дыжыдалі” (№№1-4). Яны складаюць першую тыпалагічную групу масленічных напеваў і харакгарызуюцца пластычнасцю карагодных рытмаформул, узорыстасцю меладычнай лініі, мяккасцю інтанацыйных паваротаў пры ўстойлівасці складовай і музычна-рытмічнай формы.

Стыль абрадавых напеваў Масленіцы другой тыпалагічнай групы (№№5-17), прыналежнай чашніцка-аршанска-мсціслаўскаму арэалу, спецыфічны абавязковай наяўнасцю “гушкальных” матываў і нязменных, люстэркава арганізаваных (па прынцыпе “антыметабалы” - ♩ ♪♪ | ♪♪ ♩) 6-скпадовікаў рэфрэна (“Чаму табе, Масленіца, ды ня сем нядзель”, № 7) або двойчы паўтораных слоў ці словазлучэнняў другога паўрадкоўя паэтычнагарадка(“Навуліцыдзеўкігулялі,гулялі”, № 12).

Дпя музычнага стылю масленічных песень паўднёвага усходу і поўдня Беларускага Падняпроўя ўласціва багацце насычаных спявацкіх тэмбраў і даволі рэзкая змена песеннай фактуры. Калі ў гучанні масленічных клімавіцка-хоцімскага арэала пануе гетэрафонна- манадыйны (“з пералівамі”) тып сумеснага спявання (“На вулку дзеўкі гулялі”, № 20), дык пры выкананні масленічных напеваў мазаічнай і “шматколернай” песеннай традыцыі сожска- беседзь-іпуцкага арэала пераважае гетэрафонна-бурдонная арганізацыя галасоў (“Масляная, вот я йду”, №24 і “Зэкацілася жаркае сонейка”, №25). Увесь комплекс сродкаў гукавога ўздзеяння, уключаючы інтанацыйны і рытмічна-структурны змест напеваў, ускрывас асноўны абрадавы сэнс і прызначэнне масленічных песень названых тэрыторый як веснавых заклікаў.

Адзінкавымі нумарамі (№№18, 21-23, 26) пададзены ў рамках фонакалекцыі асобны клас так званых прымеркаваных да абраду масленічных песень, якія дазваляюць выканаўцам праявіць болыную свабоду выказвання, а таксама магчымасць выканання гэтых напеваў у любы час самога масленічнага тыдня і, шырэй, у розныя моманты вяснова-летняга перыяду.

Васіліна Прыбылова

Трэкліст

  1. А мы Масленіцу дыжыдалі («маслепка») - 01:39
    Пскоўская вобл., Вялікалукскі р„ в. Мядвёдкава.Ф.Д. Арлова(1900). 1981.64647/2. № 149.
  2. А мы Маслінку дажыдалі («масленка») - 03:20
    Віцебская вобл., Гарадоцкі р„ в. Мяжа. Г.С. Шторкава (1914). 1986. 646242/1. № 33.
  3. Мы Маслінку дыжыдалі («масленка») - 02:00
    Віцебская вобл„ Гарадоцкі р„ в. Далганы. М.А. Патапенка (1910). 1986.646246/1. № 134.
  4. А мы Маслінку дыжыдалі («масленка») - 04:53
    Віцебская вобл., Гарадоцкі р„ в. Забарочча. Е.Я. Лапунова (1916). 1986.646249/2. № 237.
  5. На вуліцы дзеўкі гуляюць («масленіца») - 03:55
    Віцебская вобл., Чашніцкі р„ в. Толпіна. Г.А. Кумінская 1974.1954/2. № 21.
  6. А ў гародзе рэпка («масленіца») — 01:21
    Віцебская вобл„ Чашніцкі р„ в. Хаўчы. А.С. Ліцкевіч (1921), Г.С. Еўпак (1909), Г.П. Храпская (1887), К.Я. Донюш (1925). 1974.1955/2. №79.
  7. Чаму цябе, Масленіца, ды ня сем нядзель («масляніца») - 00:34
    Гл. № 6.1956/1. №96.
  8. У нас сягоння Масленіца («як калышуцца») - 00:44
    Віцебская вобп„ Чашніцкі р„ в. Браздзецкая Слабада. І.С. Азарава(1918). 1997.646561/2.№ 18.
  9. На вуліцы дзеўкі гулялі Масленіцу (“як калышуцца ”) - 04:14
    Віцeбская вобл„ Чашніцкі р., в. Крушіца. В.М. Каваленка (1926), Т.А. Шыбека(1924). 1997.646561/1. №4
  10. На вуліцы дзеўкі гуляюць («масленіца») - 01:31
    Віцебская вобп„ Аршанскі р„ в. Антонаўка. Г.Р. Стаброўская (1917), А.Г. Чэрвякова (1908). 1975. 646211/2. №169.
  11. Сядзелі бабы пыд акнам («вясна») - 00:56
    Віцебская вобл„ Аршанскі р„ в. Лізавеціна. Н.М. Акімава (1902). 1985.646220/1. № 374.
  12. На вуліцы дзеукі гулялі («масленічная») - 03:41
    Віцебская вобл., Талачынскі р., в. Варанцэвічы. Г.А. Машкова(1928). 1997.646568/2. № 18.
  13. Па гарэ бабы хадзілі («масленка») - 01:14
    Віцебская вобл„ Талачынскі р„ в. Крывое. П.С. Конюшка(1936), Н.В. Чарныш (1928), А.М. Ярэм (1938), В.Д. Дзявяткіна (1935), Л.Л. Авласенка( 1967), Т.М.Сухаварава( 1959), Н.Д. Зубаўжэн (1959). 1997.646569/1. №7.
  14. За гарой зайка коціцца (найгрыш на металічнай жалейцы) 00:51
    Мінская вобл. Крупскі р. г.п. Крупскі. І.Ц. Барысаў (1910). 1994.646498/1. № 32-33.
  15. На гаре бабы сядзелі («як вясну гукаюць») - 01:29
    Магілёўская вобл., Мсціслаўскі р„ в. Засожжа. Л.Ф. Новікава (1905). 1984.646177/1. № 53.
  16. А ў нас, а ў нас сяння Маслінка, Маслінка («масленка») - 01:11
    Магілёўская вобл., Бялыніцкі р., в. Заазер'е. М.Ф. Астрашапкіна(1939). 1998.646607/1. №2.
  17. Масленіца, белы сыр («масленка») 01:02
    Магілёўская вобл., Бялыніцкі р„ в. Цехцін. А.Н. Крамкова (1918?). 1998.646612/2. №233.
  18. Маслінка, белы сыр («масленка») - 00:48
    Магілёўская вобл., Бялыніцкі р„ в. Цехцін. Е.М. Буймістрава (1933). 1998.646615/2. №358-359.
  19. А ты, Масленіца, белый сыр («масленка») - 00:27
    Магілёўская вобл., Клімавіцкі р., в. Макеевічы. Н.М. Маташнёва (1925), А.Е. Цімошчанка (1930), М.Е. Сільчанка (1907), А.П. Марчанка (1912), Д.В. Сцепанкова (1912), Н.І. Міроненка (1937), М.Т. Сценчанка (1928), М.І. Глушакова (1948), Т.М. Азаранка (1927), М.Л. Кушнарэнка (1929), Л.С. Радчанка (1929). 1979. 19116/2. №235.
  20. На вулку дзеукі гулялі («вясна») - 01:34 Гл.№ 19. 113105/2, №238.
  21. Зяць на цешчы капусту вазіў («на Масляніцу») - 00:20
    Магілёўская вобл., Крычаўскі р., в. Дзягавічы. А.А. Люцькова (1904). 1979. 19110/2. №81.
  22. Цешча для зяця пірог спікла («на Маслянку») — 01:06
    Гл. № 21. 19110/2. №82.
  23. Гусі мае серыя («маслініца») - 02:19
    Магілёўская вобл., Клімавіцкі р., в. Ходунь. А.М. Елісеенка (?). 1979.19108/1. № 28.
  24. Масляная, вот я йду («масленка») — 01:52
    Гомельская вобп., Добрушкі р., в. Ачэса-Рудня. М.Г. Салаўёва (1911), В.К. Горбава(1912), А.А. Кліменкава (1910), М.В. Сушко (1913), С.Я. Малчанава (1919). 1979. 19101/1. № 310.
  25. Зэкацілася жаркае сонейкэ («масленка») - 03:09
    Гомельская вобл., Веткаўскі р„ в. Неглюбка. В.С. Купрэева(1900), А.М. Старасека (1931), А.Ф. Прыходзька (1927), А.І. Петрышэнка (1935), У.А. Прыходзька (1925), А.І. Кранянок (1936), А.Ф. Петрышэнка (1927). 1979. 1999/2. № 208.
  26. Мы па жэрдаццы йдом («масленіца») - 02:07
    Гомельская вобл., Веткаўскі р., в. Барталамееўка. А.Т. Шавялёва (1912). 1979. 1998/2. № 204.

Экспедыцыі пад кіраўніцтвам Л.П. Касцюкавец (№1-7,10-11,15-26), І.Д. Назінай (№14), Т.Л. Канстанцінавай (№ 8, 9, 12, 13).

Агульная працягласць гучання - 48:23

Звязаныя лакацыі

2006 - Музычныя традыцыі Масленіцы Беларускага Падняпроўя [аўдыё-CD]

Фальклор 26 (Фальклорная адзінка → Аўдыёрэлізы, дзе публікавалася)

  1. Чаму цябе, Масленіца, ды ня сем нядзель / песня, тэкст,аўдыё,ноты — в. Хаўчы, Чашніцкі раён
  2. Цешча для зяця пірог спікла / песня, тэкст,аўдыё — в. Дзягавічы, Крычаўскі раён
  3. У нас сягоння Маслініца / песня, тэкст,аўдыё — в. Браздзецкая Слабада, Чашніцкі раён
  4. Сядзелі бабы пыд акном / песня, тэкст,аўдыё — Аршанскі раён
  5. Па гарэ бабы хадзілі / песня, тэкст,аўдыё — в. Крывое, Талачынскі раён
  6. На гаре бабы сядзелі / песня, тэкст,аўдыё — в. Засожжа, Мсціслаўскі раён
  7. На вуліцы дзеўкі гуляюць / песня, тэкст,аўдыё — в. Тоўпіна, Чашніцкі раён
  8. На вуліцы дзеўкі гуляюць / песня, тэкст,аўдыё — Антонаўка, Аршанскі раён
  9. На вуліцы дзеўкі гулялі Масленіцу / песня, тэкст,аўдыё — в. Кругліца, Чашніцкі раён
  10. На вуліцы дзеўкі гулялі / песня, тэкст,аўдыё — аг. Варанцэвічы, Талачынскі раён
  11. На вулку дзеўкі гулялі / песня, тэкст,аўдыё,ноты — аг. Макеевічы, Клімавіцкі раён
  12. Мы па жэрдаццы йдом / песня, тэкст,аўдыё — в. Барталамееўка, Веткаўскі раён
  13. Мы Маслінку дыжыдалі / песня, тэкст,аўдыё — в. Даўганы, Гарадоцкі раён
  14. Маслінка, белы сыр / песня, тэкст,аўдыё — аг. Цяхцін, Бялыніцкі раён
  15. Масляная, вот я йду / песня, аўдыё,ноты — в. Ачоса-Рудня (ліквідаваны), Добрушскі раён
  16. Масленіца, белы сыр / песня, тэкст,аўдыё — аг. Цяхцін, Бялыніцкі раён
  17. Зяць на цешчы капусту вазіў / песня, тэкст,аўдыё — в. Дзягавічы, Крычаўскі раён
  18. Закацілася жаркае сонейка / песня, тэкст,аўдыё — аг. Неглюбка, Веткаўскі раён
  19. За гарой зайка коціцца / песня, тэкст,аўдыё — Крупскі, Крупскі раён
  20. Гусі мае серыя / песня, тэкст,аўдыё — в. Хадунь, Клімавіцкі раён
  21. А ў нас, а ў нас сяння Маслінка / песня, тэкст,аўдыё — в. Заазер’е, Бялыніцкі раён
  22. А ў гародзе рэпка / песня, тэкст,аўдыё — в. Хаўчы, Чашніцкі раён
  23. А ты, Масленіца, белый сыр / песня, тэкст,аўдыё — аг. Макеевічы, Клімавіцкі раён
  24. А мы Маслінку дыжыдалі / песня, тэкст,аўдыё — в. Забарочча, Гарадоцкі раён
  25. А мы Маслінку дажыдалі / песня, тэкст,аўдыё,ноты — аг. Мяжа, Гарадоцкі раён
  26. А мы Масленіцу дыжыдалі / песня, тэкст,аўдыё — Пскоўская вобласць
Гэта кэшаваныя старонка. Апошняя сінхранізацыя з базай - 18.01.2025 09:57:34

Каментароў — 0

Маеце пытанне ці заўвагу? Напішыце ў каментары. Звяртаем увагу, што каментары са спасылкамі і ад неаўтарызаваных аўтараў прэмадэруюцца.

Відэакурсы па этнаграфіі

Самы час вучыцца анлайн! Нашы відэакурсы размешчаны на адукацыйнай платформе Stepik.org і акрамя відэа утрымліваюць праверачныя тэсты для самакантролю.

Запісацца

Выкладчык: Уладзімір Лобач

Аб’ём: 70 урокаў, 14 гадзін відэа, 127 тэставых пытанняў

Курс прапануе паглыбленае азнаямленне з этнічнай гісторыяй і этнакультурнай спецыфікай Беларусі. Прадстаўлены лекцыі па раздзелах і тэмах вучэбнай праграмы "Этнаграфія Беларусі", якая выкладаецца аўтарам у Полацкім дзяржаўным універсітэце.

Запісацца

Выкладчык: Зміцер Скварчэўскі

Аб’ём: 13 урокаў, 2 гадзіны відэа, 100 тэставых пытанняў

Сярод разнастайных аспектаў беларускай міфалогіі, прадметам курсу абраны персанажны код: боствы, духі, дэманічныя істоты, героі і т.п.


Сайт створаны ў навуковых і адукацыйных мэтах. Усе правы на згаданыя публікацыі належаць іх праваўладальнікам.
© 2017-2025 ЭТНАЎСЁ - медыятэка па этнаграфіі Беларусі - інфармацыйнае напаўненне