Аўдыётэка → Аўдыё выданне:

Беларускія партызанскія песні / склад. Т. Канстанцінава. - Электрон. дадзены. (136:37 гуч.). - Мінск: Беларус. дзярж. акадэмія музыкі, 2023. - 2 электрон. апт. дыскі [CD-ROM]: гуч., брашура (51 с.). — (Аўдыяатлас традыцыйнай музычнай культуры Беларусі ; вып. 15).

Пятнаццаты выпуск серыі “Аўдыёатлас традыцыйнай музычнай культуры Беларусі” – “Беларускія партызанскія песні” – прадстаўляе яркую і своеасаблівую з'яву беларускай народна-песеннай традыцыі. Матэрыялы, якія ўвайшлі ў выданне, з'яўляюцца палявымі запісамі студэнцкіх музычна-этнаграфічных экспедыцый Беларускай дзяржаўнай кансерваторыі / Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі (кіраўнікі Л. Мухарынская, Л. Касцюкавец, Т. Якіменка, С. Мыцько, Т. Бярковіч, В. Прыбылава, Д. Касцюковец-ф., муз. экспедыцый Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору ім. Кандрата Крапівы Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (запісы Г. Барташэвіч, К. Кабашнікава, В. Каламыцавай, Т. Канстанцінавай, В. Прыбылавай), уласных экспедыцый асобных збіральнікаў (І. Назінай, Л. Якубоўскай, Т. Драбышовай, Р. Гамзовіч, М. Казловіча) Большасць аўдыёфіксацый узята з фондаў кабінета традыцыйных музычных культур Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі; шэраг узораў належыць Калекцыі фальклорных запісаў аддзела фалькларыстыкі і культуры славянскіх народаў Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.

Партызанская песня, як пісала Л. Мухарынская, — "адна з найбольш буйных з'яў у беларускім фальклоры барацьбы". Спецыфічнымі рысамі партызанскай песнетворчасці з'яўляюцца кароткі перыяд стварэння (партызанскі рух у Беларусі ў 1941 – 1944 гг.) і геаграфічная лакалізаванасць (акупаваныя тэрыторыі). Асаблівасці фарміравання і функцыянавання гэтага цыкла абумоўлены яго прыналежнасцю адначасова да трох асноўных сфер мастацтва - народна-традыцыйнай, прафесійнай і аматарскай, што ярка адлюстроўваюць песенныя ўзоры аўдыёкалекцыі. У той жа час яны раскрываюць момант гістарычнага "адбору" і паказваюць корпус партызанскіх песень, якія вытрымалі выпрабаванне часам - праз дзесяцігоддзі засталіся ў народнай памяці і мясцовых пеўчых практыках.

Складанай уяўляецца карціна фарміравання напеваў партызанскіх песень. Яе характарызуе перапляценне розных тэндэнцый, якія «сцягваюцца» ў два асноўныя рэчышчы: выкарыстанне існуючых мелодый (з неаднолькавай ступенню блізкасці да першакрыніцы) і стварэнне арыгінальных узораў. Гучанні, змешчаныя на двух кампакт-дысках, даюць уяўленне пра палітру жанравых і інтанацыйных вытокаў напеваў партызанскіх песень, якія ахопліваюць сферы познерадыёцыйнага сялянскага фальклору (балады, лірычныя, воінскія паходныя і развітальныя), гарадскога фальклору (песні-романс). "блатныя"), сучаснай народнай і прафесійнай кампазітарскай творчасці (песні часоў Першай сусветнай і Грамадзянскай войн, рэвалюцыйныя, савецкія масавыя). Многія ўзоры калекцыі змяшчаюць прыкметы розных стылявых плыняў, што робіць немагчымым іх строгую сістэматызацыю. Адпаведна, размеркаванне песень на два дыскі дастаткова ўмоўнае і ў шэрагу выпадкаў адлюстроўвае адну з праяўленых у іх тэндэнцый.

На CD 1 (29 аўдыётрэкаў) змешчаны ўзоры партызанскіх, жанрава-стылявыя асаблівасці якіх шмат у чым вызначаюцца сувязямі з народна-песеннай традыцыяй. Шэраг песень мае аўтарскае паходжанне, хаця імёны складальнікаў вядомы не заўсёды. У большасці выпадкаў такія песні былі створаны ў асобных партызанскіх атрадах і брыгадах і атрымалі распаўсюджванне ў зонах іх дзеяння.

Узоры, уключаныя ў CD 2 (31 аўдыётрэк), раскрываюць маштабны пласт беларускай партызанскай песнетворчасці, які сфарміраваўся ў рэчышчы тэндэнцый да запазычання. Яго складаюць: песні тагачасных прафесійных аўтараў, іх фалькларызаваныя варыянты і ператэкстоўкі; песні Першай сусветнай і Грамадзянскай войн і іх меладычныя аналагі з новымі паэтычнымі тэкстамі; створаныя ў гады Вялікай Айчыннай вайны песні, якія захавалі арыгінальныя паэтычныя тэксты, але атрымалі ў партызанскім асяроддзі новыя напевы; песенныя ўзоры з тэкстамі невядомых паэтаў-аматараў і мелодыямі, запазычанымі з гарадскога фальклору.

Нягледзячы на ​​прыналежнасць партызанскіх песень да гісторыка-стылявога пласта сучаснай песнетворчасці, у іх выкананні прадстаўлена большасць традыцыйных стыляў шматгалосся ("з падводкай", дыяфанія з бурдонам, тыпу "другі", "з падцягам", кантавага тыпу).

Аўдыёвыданне прызначана для ўсіх, хто цікавіцца традыцыйнай музычнай культурай Беларусі.

Стваральнікі:

Аўтар-укладальнік (музычная частка, артыкул на бел., рус., англ. мовах, каментары, транскрыпцыі напеваў і песенных тэкстаў, камп'ютэрны набор нотных транскрыпцый): Таццяна Канстанцінава
Аблічбоўка
фанаграм, складанне і графічнае выкананне карты, апрацоўка фатаграфій, макетаванне, вёрст Ганна Канстанцінава
Рэдактары тэкстаў: Міхаіл Казіміраў, Святлана Шчукіна
Дызайн вокладкі: Аляксандр Прыбылаў, Анастасія Данілавіч
Кіраўнік праекта, галоўны рэдактар: Таццяна Бярковіч