2025 - Ляшкевіч, А. Апісанне абрада валачобніцтва ў рамане Фларыяна Чарнышэвіча «Віцік Жывіца» як этнаграфічная крыніца
Поўная назва (для бібліяграфій)
Title (EN)
Аўтар(ы)
Выданне, дзе апублікаваны
Информация об авторе
Лешкевич Елена Игоревна – кандидат филологических наук. Независимый исследователь. Email: alena.i.leshkevich@gmail.com
Ключавыя словы
Ключевые слова
Keywords
Звязаныя сэрыі
Гады публікацыі
Звязаныя лакацыі
Аннотация
В статье проанализировано описание волочебного обряда (ритуального обхода дворов на Пасху) в романе «Витик Живица» (1953) писателя Флориана Чернышевича (1900–1964), уроженца восточной Беларуси (территория современного Кличевского района Могилевской области). По сюжету обряд происходит на католическую Пасху 1920 года в окрестностях города Горка (прототипом стал местечко Свислочь Осиповичского района Могилевской области). Литературоведы и биографы писателя отмечают высокую документальную ценность его прозы. В этом свете компоненты волочебного обряда, описанные Чернышевичем, сопоставляются с научными этнографическими описаниями ритуального обхода дворов на Пасху в восточной Беларуси, чтобы выяснить, насколько художественный текст романа «Витик Живица» может считаться достоверным этнографическим источником
Summary
In the article, a description of bypassing of homesteads on Easter (valačobnictva in Belarusian) in Florian Czarnyszewicz’s novel “Wicik Żywica” (1953) is analyzed. Florian Czarnyszewicz (1900–1964) was born in eastern Belarus, on the territory of modern Kličaŭ district, Mahilioŭ region. According to the plot, the ritual takes place on Catholic Easter in 1920 near the settlement of Gorka (the prototype was current village Svislač, Asipovičy district, Mahilioŭ region). Literary scholars and biographers of the writer have noted the high documentary value of his prose. In this light, the components of bypassing of homesteads on Easter described by Czarnyszewicz are compared with scientific ethnographic descriptions of this rite in Eastern Belarus, in order to find out to what extent the literary text of the novel “Wicik Żywica” can be considered a reliable ethnographic source.
Спіс літаратуры
Басько, Варфаламеева 2001 – Басько, В. І. Каляндарныя звычаі і абрады / В. І. Басько,
Т. Б. Варфаламеева // Традыцыйная мастацкая культура беларусаў : у 6 т. / рэдкал.:
Т. Б. Варфаламеева [і інш.]. – Мінск, 2001–2013. – Т. 1 : Магілёўскае Падняпроўе. – 2001. –
С. 17–184.
Бессонов 1871 – Бессонов, П. Белорусские песни / П. Бессонов. – М., 1871. – 176 с.
Валодзіна, Дучыц 2011 – Валодзіна, Т. Дзед / Т. Валодзіна, Л. Дучыц // Міфалогія беларусаў: энцыкл. слоўн. / склад.: І. Клімковіч, В. Аўтушка. – Мінск : Беларусь, 2011. – С. 145–146.
Варфаламеева 2006 – Варфаламеева, Т. Б. Песні вясны / Т. Б. Варфаламеева // Традыцыйная мастацкая культура беларусаў : у 6 т. / рэдкал.: Т. Б. Варфаламеева [і інш.]. – Мінск, 2001–2013. –Т. 3. Кн. 1 : Гродзенскае Панямонне. – 2006. – С. 145–180.
Виноградова 1995-1 – Виноградова, Л. Н. Волочебный обряд / Л. Н. Виноградова // Славянские древности : этнолингвист. сл. : в 5 т. / под ред. Н. И. Толстого. – М., 1995–2012. – Т. 1. – 1995. –С. 424.
Виноградова 1995-2 – Виноградова, Л. Н. Волочебные песни / Л. Н. Виноградова // Славянские древности : этнолингвист. сл. : в 5 т. / под ред. Н. И. Толстого. – М., 1995–2012. – Т. 1. – 1995. – С. 425.
ВП 1980 – Валачобныя песні / cклад. Г. А. Барташэвіч, Л. М. Салавей, склад. муз. часткі
В. І. Ялатаў ; рэд. тома К. П. Кабашнікаў. – Мінск : Навука і тэхніка, 1980. – 560 с.
Гілевіч 1974 – Песні народных свят і абрадаў / уклад. Н. С. Гілевіч. – Мінск : БДУ, 1974. – 464 с.
Канстанцінава 2010 – Канстанцінава, Т. Л. Велікодныя псальмы ў песенна-абрадавых традыцыях беларускай Поўначы / Т. Л. Канстанцінава // Весці Беларус. дзярж. акад. музыкі. – 2010. – № 16. – С. 11–18.
Канстанцінава 2013 – Канстанцінава, Т. Л. Валачобныя напевы паўночнабеларускай традыцыі: арэальны аспект / Т. Л. Канстанцінава // Проблеми етномузикології. – 2013. – Вип. 8. – С. 81–89.
Канстанцінава 2018 – Валачобныя музычна-абрадавыя традыцыі беларусаў [Электронны рэсурс] / склад. Т. Канстанцінава. – Мінск : Беларус. дзярж. акадэмія музыкі, 2018. – 2 электрон. апт. дыска (CD-RОM), брашура (39 с.). – (Аўдыяатлас традыцыйнай музычнай культуры Беларусі : вып. 10).
Ковалёва 2022 – Ковалёва, Р. М. В поисках фольклорных жанров / Р. М. Ковалёва. – Минск : Колорград, 2022. – 427 с.
Кутырёва-Чубаля 2016 – Кутырева-Чубаля, Г. Г. Белорусские волочёбные песни: ареология, диахрония, межцикловые связи / Г. Г. Кутырева-Чубаля // Аўтэнтычны фальклор: праблемы захавання, вывучэння, успрымання / рэдкал.: В. Языковіч [і інш.]. – Мінск : БДУКМ, 2016. –
С. 225–227.
Латышева 2000 – Латышева, С. А. Волочебные (христославные) песни восточных славян : дис. ... канд. искусствоведения / С. А. Латышева. – М., 2000. – 166 с.
Ліс 1989 – Ліс, А. С. Валачобныя песні / А. С. Ліс. – Мінск : Навука і тэхніка, 1989. – 207 с.
Ляшкевіч 2021 – Ляшкевіч, А. І. Раманы Фларыяна Чарнышэвіча як крыніца для фалькларыста і этнолага / А. І. Ляшкевіч // Фольклор, язык и литература белорусов в контексте культурного наследия славян : электрон. сб. тез. докл. Респ. науч.-практ. семинара, Брест, 19 нояб. 2020 г. / редкол.: Л. В. Скибицкая [и др.]. – Брест : БрГУ, 2021. – С. 48–49.
Міхайлец 2017 – Міхайлец, М. А. Раман Фларыяна Чарнышэвіча «Надбярэзінцы» як крыніца вывучэння культуры палякаў Усходняй Беларусі пачатку ХХ ст. / М. А. Міхайлец // Беларусь у ХІХ–ХХІ ст.: этнакультурныя традыцыі і нацыянальна-дзяржаўныя працэсы / В. А. Міхедзька (адказ. рэд.). – Гомель : ГДУ імя Ф. Скарыны, 2017. – С. 196–202.
Новак 2014 – Глыбоччыны духоўнасці глыбіні: народная духоўная культура Глыбоцкага раёна / пад агул. рэд. В. С. Новак. – Мінск : БЕЛТА, 2014. – 304 с.
Санько 2016 – Санько, C. Беларуская культурная традыцыя (лекцыі 4–6) / C. Санько // Беларускі калегіум : [сайт]. – 2024. – URL: https://belcollegium.com/cyargej-sanko-belaruskaya-kulturnaya-tradycyya-lekcyi-4-6/ (дата звароту: 21.06.2024).
Тавлай 2016 – Тавлай, Г. Белорусские волочебные песни в полиэтническом контексте: некоторые вопросы генезиса и многоголосия / Г. Тавлай // Аўтэнтычны фальклор: праблемы захавання, вывучэння, успрымання / рэдкал.: В. Языковіч [і інш.]. – Мінск : БДУКМ, 2016. – С. 227–238.
Федароўскі 1978 – Федароўскі, М. Вяселле з-пад Свіслачы Ваўкавыскага павета / М. Федароўскі // Вяселле: Абрад / уклад. К. А. Цвірка, муз. дадатак З. Я. Мажэйка, рэд. В. К. Бандарчык, А. С. Фядосік. – Мінск : Навука і тэхніка, 1978. – С. 119–189.
Цітовіч 1975 – Анталогія беларускай народнай песні / уклад. Г. Цітовіч. – Мінск : Беларусь, 1975. – 616 с.
Шейн 1874 – Белорусские народные песни, с относящимися к ним обрядами, обычаями
и суевериями / П. В. Шейн. – СПб., 1874. – 565 с.
Шейн 1887 – Материалы для изучения быта и языка русского населения Северо-западного края: в 3 т. / П. В. Шейн. – СПб., 1887–1902. – Т. 1, ч. 1. – 1887. – 585 с.
Bajków, Maksymiuk 2024 – Bajków, B. Florian Czarnyszewicz. Biografia / B. Bajków, D. Maksymiuk. – Białystok ; Warszawa: In-t Pamięci Narodowej, 2024. – T. 1 : Znad Berezyny nad La Platę. – 696 s.
1911 – Bułhak, J. Pieśni wielkanocne w Mińszczyźnie (wałaczonniki) / J. Bułhak // Kwartalnik litewski. – 1911. – T. 5. – S. 140–144.
Cytowicz 1936 – Cytowicz, G. Białoruska pieśń wielkanocna / G. Cytowicz // Kurjer Wileński. – № 101 (3072). – S. 9.
Czarnyszewicz 2015 – Czarnyszewicz, F. Wicik Żywica / F. Czarnyszewicz. – Łomianki : Wyd-wo LTW, 2015. – 336 s.
Czarnyszewicz 2016 – Czarnyszewicz, F. Nadberezyńcy / F. Czarnyszewicz. – Kraków : Arcana, 2016. – 638 s.
Dworakowski 1939 – Dworakowski, S. Szlachta zagrodowa we wschodnich powiatach Wołynia
i Polesia / S. Dworakowski. – Warszawa : Komitet do spraw szlachty zagrodowej, 1939. – 140 s.
Engelking 2012 – Engelking, A. Kołchoźnicy. Antropologiczne studium tożsamości wsi białorus-
kiej przełomu XX i XXI wieku / A. Engelking. – Toruń : Uniw. im. M. Kopernika, 2012. – 858 s.
Federowski 1902 – Federowski, M. Lud białoruski na Rusi Litewskiej / M. Federowski. – Kraków : Akad. umiejętności, 1902. – T. II, сz. I. – XXXII, 314 s.
Federowski 1903 – Federowski, M. Lud białoruski na Rusi Litewskiej / M. Federowski. – Kraków : Akad. umiejętności, 1903. – T. III, сz. II. – 314 s.
Federowski 1935 – Federowski, M. Lud białoruski na Rusi Litewskiej / M. Federowski. – Warszawa : Tow-wo naukowe warszawskie, 1935. – T. IV. – XVIII, 490 s.
Federowski 1958 – Federowski, M. Lud białoruski na Rusi Litewskiej / M. Federowski. – Warszawa : Państwowe wyd-wo naukowe, 1958. – T. V. – 921 s.
Federowski 1960 – Federowski, M. Lud białoruski na Rusi Litewskiej / M. Federowski. – Warszawa : Państwowe wyd-wo naukowe, 1960. – T. VI. – 597 s.
Golachowska 2007 – Golachowska, E. Formy grzecznościowe w mowie szlachty podlaskiej i grodzieńskiej. Zarys problematyki / E. Golachowska // Acta Baltico-Slavica. – 2007. – № 31. – S. 83–92.
Hurynowicz 1893 – Hurynowicz, A. Zbiór rzeczy białoruskich (z gminy Wiszniewskiej, parafii Żodziskiej, pow. Święciańskiego, gubernii Wileńskiej) / A. Hurynowicz // Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej. – T. 17, dział 2. – S. 139–200.
Juzala-Deprati 2010 – Juzala-Deprati, G. Wielokulturowy folklor muzyczny Suwalszczyzny / G. Juzala-Deprati // Pokropek, M. Ludowe tradycje Suwalszczyzny. – Suwałki : Regionalny ośrodek kultury i sztuki. – S. 275–286.
Juzala 2012 – Juzala, G. Semantyka kolęd wiosennych. Studium folklorystyczno-etnomuzykologiczne / G. Juzala. – Warszawa : In-t Archeologii i Etnologii Polskiej Akad. nauk. – 272 s.
Konczewska 2018 – Konczewska, K. Szlachta grodzieńska na początku XXI w. – język i tożsamość. Zarys problematyki / K. Konczewska // LingVaria. – 2019. – № 1 (27). – S. 183–202.
Konczewska 2019 – Konczewska, K. Archaizmy leksykalne współczesnej polszczyzny grodzieńskiej (socjolektu szlacheckiego) / K. Konczewska // Historia języka w XXI wieku. Stan i perspektywy / red. M. Pastuch, M. Siuciak. – Katowice, 2018. – S. 355–367.
Ostrówka, Golachowska 2011 – Ostrówka, M., Golachowska, E. Bobrujszczyzna – ojczyzna Floriana Czarnyszewicza wczoraj i dziś (raport z badań terenowych) / M. Ostrówka, E. Golachowska // Acta Baltico-Slavica. – 2011. – № 35. – S. 237–263.
Ostrówka, Golachowska 2012 – Ostrówka, M., Golachowska, E. Polszczyzna na Mohylewszczyźnie – przeszłość i stan obecny (raport z badań terenowych) / M. Ostrówka, E. Golachowska // Acta Baltico-Slavica. – 2012. – № 36. – S. 113–137.
Poborski 1999 – Poborski, R. Szlachta i chłopi. Stereotypy a życie społeczności lokalnej wybranych miejscowości centralnej Białorusi / R. Poborski // Etnografia Polska. – 1999. – № 43,z. 1–2. – S. 177–188.
Tyszkiewicz 1847 – Tyszkiewicz, E. Opisanie powiatu borysowskiego / E. Tyszkiewicz. – Wilno : Druk. Ant. Marcinowskiego. – 446 s.
Waszczyńska 1996 – Waszczyńska, K. Kto to jest szlachcic, czyli o obrazie szlachcica w oczach współczesnych mieszkańców pogranicza litewsko-białoruskiego / K. Waszczyńska // Etnografia Polska. – 1996. – № 40, z. 1–2. – S. 155–187.
Zadencka 1995 – Zadencka, M. W poszukiwaniu utraconej ojczyzny: obraz Litwy i Białorusi w twórczości wybranych polskich pisarzy emigracyjnych / M. Zadencka. – Uppsala : AUU, 1995. – 219 s.
Zielińska 2009 – Zielińska, A. O polszczyźnie szlachty grodzieńskiej / A. Zielińska // Polszczyzna za granicą jako język mniejszości i języki mniejszościowe w Polsce / red. E. Dzięgiel, A. Zielińska. – Warszawa, 2009. – T. 1. – S. 55–72.
References
Bajków, Maksymiuk 2024 – Bajków, B. Florian Czarnyszewicz. Biografia / B. Bajków, D. Maksymiuk. – Białystok ; Warszawa : In-t Pamięci Narodowej, 2024. – T. 1 : Znad Berezyny nad La Platę. –696 s. [in Polish]
Baśko, Varfalamiejeva 2001 – Baśko, V. I. Kaliandarnyja zvyčai i abrady [Calendar customs and rites] / V. I. Baśko, T. B. Varfalamiejeva // Tradycyjnaja mastackaja kuĺtura bielarusaŭ [Traditional Artistic Culture of Belarusians] : in 6 vols. / ed. board: T. B. Varfalamiejeva [and others]. – Minsk, 2001–2013. – Vol. 1 : Mahilioŭskaje Padniaproŭje. – 2001. – P. 17–184. [in Belarusian]
Bessonov 1871 – Bessonov, P. Belorusskie pesni [Belarusian Songs] / P. Bessonov. – M., 1871. – 176 p. [in Russian]
Bułhak 1911 – Bułhak, J. Pieśni wielkanocne w Mińszczyźnie (wałaczonniki) / J. Bułhak // Kwartalnik litewski. – 1911. – T. 5. – S. 140–144. [in Polish]
Citovič 1975 – Antalohija bielaruskaj narodnaj piesni [Anthology of Belarusian Folk songs] / comp. H. Citovič. – Minsk : Bielaruś, 1975. – 616 p. [in Belarusian]
Cytowicz 1936 – Cytowicz, G. Białoruska pieśń wielkanocna / G. Cytowicz // Kurjer Wileński. – № 101 (3072). – S. 9. [in Polish]
Czarnyszewicz 2015 – Czarnyszewicz, F. Wicik Żywica / F. Czarnyszewicz. – Łomianki : wyd-wo LTW, 2015. – 336 s. [in Polish]
Czarnyszewicz 2016 – Czarnyszewicz, F. Nadberezyńcy / F. Czarnyszewicz. – Kraków : Arcana, 2016. – 638 s. [in Polish]
Dworakowski 1939 – Dworakowski, S. Szlachta zagrodowa we wschodnich powiatach Wołyniai Polesia / S. Dworakowski. – Warszawa : Komitet do spraw szlachty zagrodowej, 1939. – 140 s.[in Polish]
Engelking 2012 – Engelking, A. Kołchoźnicy. Antropologiczne studium tożsamości wsi białoruskiej przełomu XX i XXI wieku / A. Engelking. – Toruń : Uniw. im. M. Kopernika, 2012. – 858 s.[in Polish]
Fiedaroŭski 1978 – Fiedaroŭski, M. Viasiellie z-pad Svislačy Vaŭkavyskaha pavieta [Wedding from near Svislach, Vaukavysk County] / M. Fiedaroŭski // Viasiellie: Abrad [Wedding: Rite] / comp. K. A. Cvirka, music part Z. Ja. Mažejka, ed. V. K. Bandarčyk, A. S. Fiadosik. – Minsk : Navuka i technika, 1978. – S. 119–189. [in Belarusian]
Federowski 1902 – Federowski, M. Lud białoruski na Rusi Litewskiej / M. Federowski. – Kraków : Akad. umiejętności, 1902. – T. II, сz. I. – XXXII, 314 s. [in Polish]
Federowski 1903 – Federowski, M. Lud białoruski na Rusi Litewskiej / M. Federowski. – Kraków : Akad. umiejętności, 1903. – T. III, сz. II. – 314 s. [in Polish]
Federowski 1935 – Federowski, M. Lud białoruski na Rusi Litewskiej / M. Federowski. – Warszawa : Tow-wo naukowe warszawskie, 1935. – T. IV. – XVIII, 490 s. [in Polish]
Federowski 1958 – Federowski, M. Lud białoruski na Rusi Litewskiej / M. Federowski. – Warszawa : Państwowe wyd-wo naukowe, 1958. – T. V. – 921 s. [in Polish]
Federowski 1960 – Federowski, M. Lud białoruski na Rusi Litewskiej / M. Federowski. – Warszawa : Państwowe wyd-wo naukowe, 1960. – T. VI. – 597 s. [in Polish]
Golachowska 2007 – Golachowska, E. Formy grzecznościowe w mowie szlachty podlaskiej i grodzieńskiej. Zarys problematyki / E. Golachowska // Acta Baltico-Slavica. – 2007. – № 31. – S. 83–92.[in Polish]
Hilievič 1974 – Piesni narodnych sviat i abradaŭ [Songs of Folk Fests and Rites] / comp. N. S. Hilievič. – Minsk : BDU, 1974. – 464 p. [in Belarusian]
Hurynowicz 1893 – Hurynowicz, A. Zbiór rzeczy białoruskich (z gminy Wiszniewskiej, parafii Żodziskiej, pow. Święciańskiego, gubernii Wileńskiej) / A. Hurynowicz // Zbiór Wiadomości
do Antropologii Krajowej. – T. 17, dział 2. – S. 139–200. [in Polish]
Juzala-Deprati 2010 – Juzala-Deprati, G. Wielokulturowy folklor muzyczny Suwalszczyzny /
G. Juzala-Deprati // Pokropek, M. Ludowe tradycje Suwalszczyzny. – Suwałki : Regionalny ośrodek kultury i sztuki. – S. 275–286. [in Polish]
Juzala 2012 – Juzala, G. Semantyka kolęd wiosennych. Studium folklorystyczno-etnomuzykologiczne / G. Juzala. – Warszawa : In-t Archeologii i Etnologii Polskiej Akad. nauk. – 272 s. [in Polish]
Kanstancinava 2010 – Kanstancinava, T. L. Vielikodnyja psaĺmy ŭ piesienna-abradavych tradycyjach bielaruskaj Poŭnačy [Easter psalms in the song and ritual traditions of the Belarusian North] / T. L. Kanstancinava // Viesci Bielaruskaj dziaržaŭnaj Akademii muzyki [Proceedings of the Belarusian State Academy of Music]. – 2010. – № 16. – P. 11–18. [in Belarusian]
Kanstancinava 2013 – Kanstancinava, T. L. Valačobnyja napievy paŭnočnabielaruskaj tradycyi: areaĺny aspiekt [Valačobny Melodies of the North Belarusian Tradition: Areal Aspect] / T. L. Kanstancinava // Probliemy etnomuzykolohii. [Problems of Ethnomusicology] – 2013. – Iss. 8. – P. 81–89. [in Belarusian]
Kanstancinava 2018 – Valačobnyja muzyčna-abradavyja tradycyi bielarusaŭ [Valačobny Musical and Ritual Traditions of Belarusians] [Electronic resource] / comp. T. Kanstancinava. – Minsk : Bielarus. dziarž. akademija muzyki, 2018. – 2 CD, brochure (39 p.). [in Belarusian]
Kovaleva 2022 – Kovaleva, R. M. V poiskakh fol’klornykh zhanrov [In Search of Folklore Genres] / R. M. Kovaleva. – Minsk : Kolorgrad, 2022. – 427 p. [in Russian]
Konczewska 2018 – Konczewska, K. Szlachta grodzieńska na początku XXI w. – język i tożsa-
mość. Zarys problematyki / K. Konczewska // LingVaria. – 2019. – № 1 (27). – S. 183–202.
Konczewska 2019 – Konczewska, K. Archaizmy leksykalne współczesnej polszczyzny grodzi-
eńskiej (socjolektu szlacheckiego) / K. Konczewska // Historia języka w XXI wieku. Stan i perspektywy / red. M. Pastuch, M. Siuciak. – Katowice, 2018. – S. 355–367. [in Polish]
Kutyreva-Chubalya 2016 – Kutyreva-Chubalya, G. G. Belorusskie volochebnye pesni: areologiya, diakhroniya, mezhtsiklovye svyazi [Belarusian Volochebny Songs: Areology, Diachrony, Inter-Cycle Connections] / G. G. Kutyreva-Chubalya // Aўtentychny fal’klor: prablemy zakhavannya, vyvuchennya, usprymannya [Authentic Folklore: Problems of Preservation, Study, Perception] / ed. board:
V. Yazykovіch [and others]. – Mіnsk : BDUKM, 2016. – P. 225–227. [in Russian]
Latysheva 2000 – Latysheva, S. A. Volochebnye (khristoslavnye) pesni vostochnykh slavyan – dissertatsiya kandidat iskusstvovedeniya [Volochebny (Christo-glorifying) Songs of the Eastern Slavs – Dissertation of a Candidate of Art History] / S. A. Latysheva. – M., 2000. – 166 p. [in Russian]
Lis 1989 – Lis, A. S. Valačobnyja piesni [Valačobny Songs] / A. S. Lis. – Minsk : Navuka i technika, 1989. – 207 p. [in Belarusian]
Leshkevich 2021 – Leshkevich, A. I. Ramany Flaryyana Charnyshevicha yak krynitsa dlya fal’klarysta i etnolaha [Florian Czarnyszewicz’s novels as a source for a folklorist and ethnologist] / A. I. Leshkevich // Fol’klor, yazyk i literatura belorusov v kontekstie kul’turnogo naslediya slavyan : elekt. sb. tez. dokl. Resp. nauch.-prakt. seminara, 19/11/2020, Brest, Brest. gos. un-t [Folklore, Language and Literature of Belarusians in the Context of the Cultural Heritage of the Slavs : Electronic Collection of Abstracts of Reports of the Republican Scientific and Practical Seminar, Brest, November 19, 2020]. – P. 48–49. [in Belarusian]
Michajliec 2017 – Michajliec, M. A. Raman Flaryjana Čarnyševiča “Nadbiarezincy” jak krynica vyvučennia kuĺtury paliakaŭ Uschodniaj Bielarusi pačatku XX st. [Florian Czarnyszewicz’s Novel «Nadberezyńcy» as a Source for Studying the Culture of the Poles of Eastern Belarus at the Beginning of the 20th century] / M. A. Michajliec // Bielaruś u ХІХ–ХХІ st.: etnakuĺturnyja tradycyi i nacyjanaĺna-dziaržaŭnyja pracesy [Belarus in the 19th–21st centuries: ethnocultural traditions and national-state processes] / V. A. Michiedźka (ed.). – Homieĺ : HDU imia F. Skaryny, 2017. – P. 196–202.
[in Belarusian]
Novak 2014 – Hlyboččyny duchoŭnasci hlybini: narodnaja duchoŭnaja kuĺtura Hlybockaha rajona [The Depths of the Spirituality of the Hlybokaye Area: The Folk Spiritual Culture of the Hlybokaye District] / general ed. V. S. Novak. – Minsk : BIELTA, 2014. – 304 p. [in Belarusian]
Ostrówka, Golachowska 2011 – Ostrówka, M., Golachowska, E. Bobrujszczyzna – ojczyzna Floriana Czarnyszewicza wczoraj i dziś (raport z badań terenowych) / M. Ostrówka, E. Golachowska // Acta Baltico-Slavica. – 2011. – № 35. – S. 237–263. [in Polish]
Ostrówka, Golachowska 2012 – Ostrówka, M., Golachowska, E. Polszczyzna na Mohylewszczyźnie – przeszłość i stan obecny (raport z badań terenowych) / M. Ostrówka, E. Golachowska // Acta Baltico-Slavica. – 2012. – № 36. – S. 113–137. [in Polish]
Poborski 1999 – Poborski, R. Szlachta i chłopi. Stereotypy a życie społeczności lokalnej wybranych miejscowości centralnej Białorusi / R. Poborski // Etnografia Polska. – 1999. – № 43, z. 1–2. –
S. 177–188. [in Polish]
Sańko 2016 – Sańko, S. Bielaruskaja kuĺturnaja tradycyja (liekcyi 4–6) [Belarusian Cultural
Tradition (lectures 4-6)] / S. Sańko // Belaruski kalehium : [website]. – 2024. – URL: https://belcollegium.com/cyargej-sanko-belaruskaya-kulturnaya-tradycyya-lekcyi-4-6/. (date of access: 21.06.2024). [in Belarusian]
Shein 1874 – Belorusskie narodnye pesni, s otnosyashchimisya k nim obryadami, obychayamii sueveriyami [Belarusian Folk Songs, with Related Rituals, Customs and Superstitions] / P. V. Shein. – SPb., 1874. – 565 p. [in Russian]
Shein 1887 – Shein, P. V. Materialy dlya izucheniya byta i yazyka russkogo naseleniya Severo-Zapadnogo kraya [Materials for studying the life and language of the Russian population of the North Western Territory] : in 3 vols. / P. V. Shein. – SPb., 1887–1902. – Vol. 1, part. 1. – 1887. – 585 p.[in Russian]
Tavlai 2016 – Tavlay, G. Belorusskie volochebnye pesni v polietnicheskom kontekste: nekotorye voprosy genezisa i mnogogolosiya [Belarusian Volochebny Songs in a Multiethnic Context: Some Issues of Genesis and Polyphony] / G. Tavlay // Aŭtentyčny faĺklor: prabliemy zachavannia, vyvučennia, usprymannia [Authentic Folklore: Problems of Preservation, Study, Perception] / ed. board: V. Jazykovič [and others]. – Minsk : BDUKM, 2016. – P. 227–238. [in Russian]
Tyszkiewicz 1847 – Tyszkiewicz, E. Opisanie powiatu borysowskiego / E. Tyszkiewicz. – Wilno : Druk. Ant. Marcinowskiego. – 446 s. [in Polish]
Valodzina, Dučyc 2011 – Valodzina, T. Dzied [Grandfather] / T. Valodzina, L. Dučyc // Mifalohija bielarusaŭ: encykl. sloŭn. [Mythology of Belarusians: an Encyclopedic Dictionary] / comp. I. Klimkovič, V. Aŭtuška. – Minsk : Bielaruś, 2011. – P. 145–146. [in Belarusian]
Varfalamiejeva 2006 – Varfalamiejeva, T. B. Piesni viasny [Spring Songs] / T. B. Varfalamiejeva // Tradycyjnaja mastackaja kuĺtura bielarusaŭ [Traditional Artistic Culture of Belarusians] : in 6 vols. / ed. board: T. B. Varfalamiejeva [and others]. – Minsk, 2001–2013. – Vol. 3. Book. 1 : Hrodzienskaje Paniamonnie. – 2006. – P. 145–180. [in Belarusian]
Vinogradova 1995-1 – Vinogradova, L. N. Volochebnyi obryad [Volochebny Rite] / L. N. Vinogradova // Slavyanskie drevnosti : etnolingv. sl. [Slavic antiquities: ethnolinguistic dictionary] : in 5 vols. / ed. N. I. Tolstoy. – M., 1995–2012. – Vol. 1. – 1995. – P. 424. [in Russian]
Vinogradova 1995-2 – Vinogradova, L. N. Volochebnye pesni [Volochebny Songs] / L. N. Vinogradova // Slavyanskie drevnosti : etnolingv. sl. [Slavic antiquities: ethnolinguistic dictionary] : in 5 vols. / ed. N. I. Tolstoy. – M., 1995–2012. – Vol. 1. –1995. – P. 425. [in Russian]
VP 1980 – Valačobnyja piesni [Valačobny Songs] / comp. H. A. Bartaševič, L. M. Salaviej, comp. of music part V. I. Jalataŭ ; еd. K. P. Kabašnikaŭ. – Minsk : Navuka i technika, 1980. – 560 p. [in Belarusian]
Waszczyńska 1996 – Waszczyńska, K. Kto to jest szlachcic, czyli o obrazie szlachcica w oczach współczesnych mieszkańców pogranicza litewsko-białoruskiego / K. Waszczyńska // Etnografia Polska. – 1996. – №40, z. 1–2. – S. 155–187. [in Polish]
Zadencka 1995 – Zadencka, M. W poszukiwaniu utraconej ojczyzny: obraz Litwy i Białorusi w twórczości wybranych polskich pisarzy emigracyjnych / M. Zadencka. – Uppsala : AUU, 1995. – 219 s. [in Polish]
Zielińska 2009 – Zielińska, A. O polszczyźnie szlachty grodzieńskiej / A. Zielińska // Polszczyzna za granicą jako język mniejszości i języki mniejszościowe w Polsce / red. E. Dzięgiel, A. Zielińska. – Warszawa, 2009. – T. 1. – S. 55–72. [in Polish]
Каментароў — 0
Маеце пытанне ці заўвагу? Напішыце ў каментары. Звяртаем увагу, што каментары са спасылкамі і ад неаўтарызаваных аўтараў прэмадэруюцца.