Артыкул

2017 - Казкі і былі Івана Качура. Да друку падрыхтавала Алёна Паўлава

На архіўных паліцах розных навучальных і навуковых устаноў усё яшчэ можна адшукаць раней невядомыя запісы беларускага фальклору. Гэтым разам увазе чытачоў прапануюцца матэрыялы з Фальклорнага архіва Эстонскага літаратурнага музея ў г. Тарту. Гэта каштоўныя запісы беларускіх народных казак і былей, або вусных бытавых расказаў-фабулатаў, што запісаў Качур Іван Пархвенаў у 1926–1928 гг. ад сваіх бабулі і дзядулі, якія некалі жылі ў в. Валаты Вяліка-Сліўскага сельсавета Слуцкага р-на Менскай вобл. Дадзеныя запісы трапілі да эстонскага лінгвіста, этнографа і навуковага супрацоўніка архіва Паўля Арыстэ ў 1942 г. У ходзе даследавання было вызначана, што апошнія старонкі тэкстаў былі перапісаны з лістоў, якія былі знойдзены пад падлогай кватэры прафесара П. Арумаа. Больш ніякай інфармацыі знайсці не атрымалася.

Сярод запісаных чатырнаццаці тэкстаў вылучаюцца чарадзейныя, навелістычныя казкі і вусныя апавяданні, самім збіральнікам ахарактарызаваныя як «быліны» і «былі». Запісы захоўваюць мясцовую гаворку з усімі яе моўнымі асаблівасцямі.